ADA SARI właśc. Jadwiga Szayer (ur. 29.VI. 1886 r. w Wadowicach, zm. 12.VII 1968 r. w Aleksandrowie Kujawskim)
Śpiewaczka (sopran). Studiowała muzykę i śpiew w Krakowie i Wiedniu w szkole hr. Pizzamano 1905-07, a następnie w Mediolanie 1907-09 u prof. Antonio Rupnickiego.
Fot. ze zbiorów Muzeum Regionalnego
Początkowo śpiewała operowe partie liryczno – dramatyczne, po zmianie repertuaru zyskała sławę dzięki wykonaniom koloraturowym partii sopranowych w operach G. Rossiniego (Rozyna w Cyruliku Sewilskim), G. Donizettiego (tytułowa w Łucji z Lammermooru), G. Verdiego (Gilda w Rigoletcie, Violetta w Traviacie) i in. Występowała w teatrach operowych we Włoszech (w 1923 debiutowała w La Scali jako Królowa Nocy w Czarodziejskim flecie W. A. Mozarta), a także w innych krajach europejskich oraz w obu Amerykach.
W latach 1947-59 profesor Państwowej Wyższej szkoły Muzycznej w Warszawie (jej uczennicami były m.in.: Z. Donat, M. Fołtyn, H. Mickiewiczówna, B. Nieman, B. Sokorska, H. Szymulska, U. Trawińska-Moroz).
Gdy Jadwiga Szayerówna miała 3 lata jej rodzina osiedliła się na stałe w Starym Sączu przy ulicy Sobieskiego 16. Ojciec Edward Szayer (1856-1940) – doktor praw – prowadził kancelarię adwokacką, w latach 1920 – 30 był burmistrzem Starego Sącza, założycielem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Ada miała siostrę i czterech braci. Uczęszczała do szkoły powszechnej sióstr Klarysek. Pierwsze lekcje śpiewu pobierała od swej matki Franciszki z Chybińskich. W okresie gdy studiowała za granicą ojciec wybudował, obok istniejącego domu, piętrową kamienicę, w której później wielokrotnie gościła jego słynna córka. Po II wojnie światowej obydwa domy sprzedano. W piętrowej kamienicy przez długie lata mieścił się ośrodek zdrowia, obecnie jest własnością TP. S.A. Na obydwu domach umieszczone są pamiątkowe tablice ufundowane przez: Towarzystwo Miłośników Starego Sącza (1969 r.) oraz Burmistrza Starego Sącza (2011 r.).
Na starosądeckim starym cmentarzu znajduje się grobowiec rodziny Szayerów. Wybudowany w 1901 r. po śmierci zmarłej w wieku 13 lat Franciszki – drugiej córki Szayerów. W 1935 r. pochowany w nim został syn Jan Szayer zmarły w wieku 34 lat. Edward Szayer spoczął w grobowcu w 1940 r. W 1999 r. sprowadzono z Meksyku prochy Emilii Szayer-Guerro – żony Jana, która po śmierci męża wyjechała do Meksyku i ponownie wyszła za mąż (jej życzeniem było spocząć na starosądeckiej ziemi). Grobowiec rodziny Szayerów został gruntownie odnowiony w 2010 r. staraniem Towarzystwa Miłośników Starego Sącza, ze środków społecznych zebranych podczas kwesty na cmentarzach w 2009 r.
W 2011 r. bratankowie Ady Sari Piotr i Hubert Szayerowie przekazali ostatnie materiały będące w dyspozycji rodziny i uzgodniono, że przy muzeum działać będzie Centrum Dokumentacji Życia i Kariery Artystycznej Ady Sari. Ostatnio otrzymaliśmy 400 listów Ady Sari do rodziców w Starym Sączu z lat 1907 – 1927. Są one sukcesywnie digitalizowane dzięki uprzejmości Sądeckiej Biblioteki Publicznej w Nowym Sączu i publikowane w Sądeckiej Bibliotece Cyfrowej.
EKSPOZYCJA:
W sali prezentujemy powiększone fotografie artystki – rodzinne oraz w różnych rolach operowych. W gablotach pamiątki po artystce: oryginalne fotografie z epoki oraz wydawnictwa o niej z jej autografami i dedykacjami. Prezentowana jest także kolekcja płyt gramofonowych, w tym archiwalne z lat 20. XX w. W sali znajduje się też lustro – tremo z 1905 r. produkcji wiedeńskiej i stolik z medalionem będące w przeszłości własnością artystki. Ekspozycję uzupełniają rękopisy, rękawiczki i testament Ady Sari oraz fotografie uczennic i uczniów Maestry.
Copyright © Muzeum Regionalne w Starym Sączu